De moeder van mijn moeder. Hanna (oma in de Amazigh taal). Mijn hanna en ik hebben een fascinerende  relatie. We worden namelijk gescheiden door een taalbarrière. En hoewel zij geen Nederlands spreekt en ik de Amazigh taal niet beheers, is er altijd een vorm van begrip geweest. Begrip die voortvloeit uit liefde. Liefde die zij uit door het zoveelste bord eten voor mijn neus te schuiven of stiekem wanneer niemand kijkt geld in mijn handen te drukken.

De taalbarrière heeft ons er nooit van weerhouden om toch verhalen met elkaar te delen. We konden ook niet anders, aangezien ik in mijn jeugd dagelijks bij haar was. Dit maakt onze band erg speciaal. Wanneer we verhalen met elkaar wilden delen, gebruikten we gebaren of zetten we mijn moeder in als tolk. De verhalen die hanna dan vertelde, klonken voor mij als eeuwenoude sprookjes. Ze sprak over een wereld waarin mannen meerdere vrouwen hadden, teisteringen door sprinkhanenplagen voorkwamen en water niet uit de kraan kwam, maar gehaald werd uit de waterput. Een wereld die ver van mijn bed staat als Nederlandse. De geschiedenis die door haar aderen stroomt, maakt hanna daarom het middelpunt van de Marokkaanse cultuur voor mij. Een cultuur waar ik soms een grote leegte bij voelde, maar die zij altijd voor mij heeft opgevuld. Dat doet zij wanneer ze zwarte kohl rondom haar ogen smeert of haar handen verfraait met henna (een rode kleurstof). Maar ook met haar verschijning die je het gevoel geeft, alsof je bent beland in een Duizend- en- een- nacht verhaal. Hanna draagt lange jurken die altijd mee lijken te wapperen met de wind en haar lange, met henna geverfde, vlechten worden verborgen onder een lichtgekleurde sluier. Haar gezicht wordt getekend door Amazigh versieringen en wanneer ze naar je lacht verschijnen er twee diepe kuiltjes in haar wangen.

Hoewel hanna’s uiterlijk in het westen symbool staat voor onderdrukking, is voor mij niets minder waar. Ik zie haar juist als symbool van kracht. Hanna kent namelijk de moeilijkheden van het patriarchaat, waarin zij altijd heeft moeten vechten voor haar bestaan als vrouw. In het conservatieve Marokko van die tijd, maar ook in het westen waar zij de gesluierde vreemdeling is. Wat ik bewonderenswaardig vind, is dat zij die strijd nooit heeft verloren. Mijn hanna heeft het best zwaar gehad in haar leven, maar heeft er altijd het beste van gemaakt. Ze is een veerkrachtige vrouw en alles wat zij onderneemt, gebeurt met liefde. Koken, bakken en zelfs neuriën doet zij met een sprankeling in haar ogen. Hanna houdt van het leven en geniet van ieder moment.

Waarom ik dit stuk schrijf, is omdat het Moederdag is en ik peinzend zat na te denken over welke vrouwen een belangrijke rol in mijn leven hebben gespeeld. Naast mijn moeder is dit mijn warme en liefdevolle oma die mij altijd heeft meegegeven, dat ik dicht bij mezelf moet blijven, familie belangrijk is en dat het leven gevierd mag worden. Dankjewel hanna, ik houd van je.